Opactwo
Benedyktynów w Tyńcu.
Na
kamiennym, wysokim brzegu Wisły, nieopodal Krakowa zamieszkują już od
prawie tysiąca lat benedyktyńscy mnisi. Żyją oni według reguły ułożonej
przez św.Benedykta z Nursji, od którego imienia wywodzi się nazwa zakonu.
Reguła św.Benedykta, żyjącego na przełomie V i VI w., stała się podstawą
organizacji wielu europejskich klasztorów. Tyniecki klasztor został ufundowany
w1044r.., i było to pierwsze opactwo benedyktynów na ziemiach polskich.
Droga do opacta wiedzie przez bramę i zabudowania dawnej rezydencji
opata, na dziedziniec przed kościołem. Stąd otwiera się piękny widok na
Wisłę i otaczające Tyniec pagórki. Po południowej stronie kościoła rozciągają
sie zabudowania klasztorne, łączące się ze świątynią krużgankami. Kiedyś
istniały jeszcze budynki zamykające dziedziniec od strony Wisły; dzisiaj
jest tutaj ceglany mur.
Najstarszy romański kościół został "wchłonięty"
przez mury późniejszych rozbudów. Zachowała się z niego ściana pomiędzy
kościołem a krużgankiem, w której znajduje się romański portal. Późniejsze,
gotyckie, są krużganki sklepione krzyżowo-żebrowo oraz klasztorny kapitularz,
którego ściany zdobią malowidła z różnych okresów. Z tego czasu (poł XV
w.) pochodzi również rozplanowanie oraz mury klasztornego kościoła pw.
Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Wystruj wnętrza świątyni jest barokowy,
XVII i XVIII-wieczny. Późnobarokowy ołtarz główny, wykonany z czarnego
marmuru, ze złoconymi figurami świętych, łączony jest ze szkołą Franciszka
Placidiego. W tej samej czarno-złotej tonacji utrzymana jest drewniana,
również późnobarokowa, ambona w kształcie łodzi.
Przy klasztorze istniały zabudowania gospodarcze i ogród.
Tyniecki ogród jest jednym z pierwszych renesansowych założeń tego typu
na ziemiach polskich. Ma on trzy poziomy, z których najniższy ma kształt
dzwonu.
Dojechać
do klasztoru można z Krakowa z Ronda Grunwaldzkiego autobusem nr 112
Tekst na
podstawie broszury wydanej z okazji VIII Małopolskich Dni Dziedzictwa
Kulturowego 2006
|